Ruscha frazeologik birliklar ko'pincha mantiqsizligi bilan ajablanib. Ba'zida ichkilikboz haqida u "uni yoqaning orqasiga qo'ydi" deb aytishadi, lekin yoqaning qaerdaligi va nima uchun unga yotqizilganligi noma'lum. Ushbu iboraning ma'nosini bilish uchun tarixga chuqur kirib borishingiz kerak.
Eng keng tarqalgan afsona
Ko'pincha, bu iboraning kelib chiqishi afsona bilan izohlanadi, unga ko'ra Pyotr davrida kemasozlar bepul ichish huquqiga ega edilar va bo'ynidagi muhr bu huquqning isboti edi. Go'yoki, aynan shu erda "yoqani kiyish" iborasi paydo bo'lgan, chunki brend uning yoqasining orqasida joylashgan bo'lib, ichimlikni anglatuvchi o'ziga xos ishora - bo'ynidagi barmoqning qisilishi.
Hikoya asl nusxada, ammo bu shunchaki afsona. Pyotr I davrida hunarmandlar muhitida ichkilikbozlik nafaqat tushkunlikka tushgan, balki qattiq jazolangan. Mastlik uchun qattiq jazo bor edi - jinoyatchi bir necha kun ketma-ket og'ir zanjirda "Mastligi uchun" quyma temir medalini taqib yurishi kerak edi, bunday "mukofot" og'irligi taxminan 10 kg. Jazo natijasida ichkilikbozlarning bo'ynida ko'karishlar paydo bo'ldi, ularni ko'rib mehmonxonalar doimiy mijozlarini oldindan tanib olishdi. Aytgancha, ichkilikbozlarni "ko'karishlar" deb atash odati ham o'sha erdan paydo bo'lgan. "Yoqa qo'yish" iborasiga kelsak - bu Buyuk Pyotrga va uning davriga hech qanday aloqasi yo'q.
V. V.ning tadqiqotlari Vinogradov
"Yoqa kiyish" iborasi nisbatan yaqinda, 18-asrning oxirida paydo bo'ldi. Dastlab, u "galstuk uchun garovga qo'yish", "galstuk uchun to'kish", "galstuk uchun etishmayotgan", ba'zan qo'pol uslubda, hatto "galstuk uchun sikish" shaklida bo'lgan. Ushbu ibora harbiy muhitdan kelib chiqqan, bu bilvosita "lay" so'zi bilan ko'rsatiladi (ular odatda qobiq, meniki yoki shunga o'xshash narsalarni yotqizishadi). Shahzoda P. A.ning yozuvlariga ko'ra. Vyazemskiy, ma'lum bir qo'riqchi polkovnik Raevskiy frazeologik birlik muallifiga aylandi. U o'tkir til va tilshunoslikka ma'lum moyilligi bilan ajralib turardi, shuning uchun u tufayli soqchilar tilida ko'plab yangi so'zlar va iboralar paydo bo'ldi. U shunchaki "juda ko'p ichish" ma'nosini anglatuvchi "galstukni o'tkazib yuboring" iborasini ixtiro qildi.
Harbiy ofitser jargonidan "galstuk taqish" iborasi asta-sekin umumiy nutq nutqiga o'tdi. To'g'ri, harbiy ichkilikbozlardan farqli o'laroq, barcha oddiy mastlar galstuk taqishmagan, shuning uchun bu ibora biroz o'zgartirilgan. Ular ularni "yoqa orqasida" "yotqizishni" boshladilar, chunki biron bir narsa bor edi va mutlaqo hamma yoqani taqib yurishdi. Shunday qilib, "yoqa bilan yotish" iborasi qandaydir tarzda o'ziga xos ixtirochiga ega - uning familiyasi ma'lum va hatto ushbu lingvistik ijodni yaratgan taxminiy vaqt. Harbiy muhitdan bu ibora odamlarga o'tdi va u erda u allaqachon kengroq auditoriyaga moslashtirildi.
